واجب تعیینی و تخییری ، جلسه 32

خلاصه‌ی بحث گذشته
نقد صورتِ وحدتِ غرض نزد آخوند؛ عدم کشفِ وحدتِ نوعی از جامعِ واحدِ متعلق
برهان محقق اصفهانی بر قاعده الواحد و دفعِ «تخصص بلا مخصص»
سنخیّت و نفیِ لزومِ جامعِ ماهوی
تحدید جریان سنخیّت و قاعده الواحد؛ انکار عمومیت فلسفی و استناد قرآنی
سنخیّت: محدود به علل طبیعی، نه مطلقِ علیت
استناد قرآنی: نسبت اضداد به جعلِ تکوینیِ الهی
تحدید دایره سنخیّت و نسبت آن با صفاتِ فعلِ الهی
نتیجه نهایی
پاورقی
منابع

واجب تعیینی و تخییری ، جلسه 30

خلاصه‌ی بحث گذشته
نظریه سوم: تقریر آخوند خراسانی
صورت اول: تخییر عقلی در فرضِ غرضِ واحد و کشفِ جامعِ حقیقی
مبانی و لوازم نظریه
ادله نظریه
صورت دوم: تعددِ اغراض و «سنخٌ من الوجوب» در واجب تخییری
عبارت محوری و دو قرائت ممکن
مبانی و لوازم نظریه
تقریر نظریه آخوند: «سنخٌ من الوجوب» در فرضِ تعدد اغراض
تحلیل مرحوم روحانی: برزخی میان وجوب تعیینی و استحباب
نقدی بر کلام مرحوم روحانی
پاسخ به دو ابهام در کلام آخوند خراسانی
۱- ردّ «أحدهما لا بعینه» مفهوماً و مصداقاً
۲- مقصود از «ولا كلّ واحدٍ منهما تعيينا مع السقوط بفعل الآخر»
پاورقی
منابع

آیات حکومت در قرآن (ادله منکرین حکومت) (5) ، جلسه 5

آیات حکومت در قرآن (ادله منکرین حکومت) (5) ، جلسه 3

مقدمه
نقد دیدگاه روسو
نظریه بندگی دولتی و نقد آن
پیشنیه تاریخی نظریه بندگی دولتی
مانع عقلی نظریه بندگی دولتی
نسبت نظریه روسو وگراتیتوس
ارزیابی نقد حائری بر روسو و گراتیتوس
پاورقی

آیات حکومت در قرآن (ادله منکرین حکومت) (5) ، جلسه 6

فقه تربیت ، جلسه 7

خلاصه مباحث قبل
نقد برخی استدلالات در مورد تعلق تکالیف به امور قلبی
استدلال اول: برهان لمّی
ملاحظات این دلیل
ملاحظه اول
ملاحظه دوم
استدلال دوم: تمسک به علم اجمالی
ملاحظات این دلیل
ملاحظه اول: انحلال علم اجمالی
ملاحظه دوم: انصراف ادله
تمایز فقه و اخلاق
پاورقی

واجب تعیینی و تخییری ، جلسه 40

خلاصه‌ی بحث گذشته
محلّ واقعی نزاع در واجب تخییری از منظر امام خمینی
تفاوت در مقام اثبات، نه در حقیقت ثبوتیِ وجوب و اراده
محور تحقیق در واجب تخییری: وحدت یا تعدّد وجوب و اراده
دیدگاه اوّل: وجوب و اراده واحد، با متعلَّق مبهم
دیدگاه دوم: تعدّد وجوبات و ارادات به تعداد اطراف
دیدگاه صحیح در مساله
تعدّد اراده و وجوب و اختصاص فارقِ واجب تخییری به مقام امتثال
اجنبی‌بودن بحث اغراض و ملاکات از حقیقت واجب تخییری و حصر فارق در مقام امتثال
ثمرات عملی این تحلیل در مقام امتثال
نقد مبنای تمایز میان اراده آمر و اراده فاعل در نظریه محقق نائینی
نتیجه: تزلزل رکن دوم مبنای نائینی
۱. عدم عرفیتِ تعلّق وجوب به جامع انتزاعی
۲. عدم صلاحیت جامع انتزاعی برای تعلّق تکلیف
۳. اشکال در تصویر ملاکات در مفهوم «أحدهما»
جمع‌بندی و ترجیح مبنای امام خمینی
پاورقی
منابع

فقه تربیت ، جلسه 6

خلاصه بحث قبل
دو اشکال در اینجا مطرح شد
مسائل متفرفه بحث
مسئله اول:‌ ارتباط خطابات قانونیه با احکام فردی
تبیین ارتباط خطابات قانونیه با تکالیف تربیتی
وجود مصالح نوعیه در خطابات قانونیه
انحلال تکالیف در خطابات قانونیه
مسئله دوم: رابطه ملاک حکم با علت حکم!
تطبیق خطابات قانونیه در احکام تربیتی
جریان علت و حکمت در خطابات قانونیة
علت و حکمت، یا حیثیت تقییدیه و تعلیلیه؟!
فرق حیثیت تعلیلیه و حیثیت تقیدیه
نمونه هایی از حیثیت تقیدیة و تعلیلیة
جمع بندی بحث
پاورقی

واجب تعیینی و تخییری ، جلسه 33

خلاصه‌ی بحث گذشته
بررسی اشکالاتِ سه‌گانه محقق خوئی بر صورت نخست آخوند
اشکال دوم: نفیِ دلیل اثباتی بر جامعِ ماهوی میان اطراف
اشکال سوم: عرفی‌بودنِ متعلقِ تکلیف و ناتمامیِ ارجاع به جامعِ عقلی
نتیجه‌گیری اشکالات سه‌گانه محقق خوئی
فرض دوم در نظریه آخوند و اشکالات محقق خوئی
اشکال اول محقق خوئی؛ مخالفت با ظاهر «أو»
پاسخ به اشکال اول
اشکال دوم محقق خوئی؛ جمعِ «تضادّ اغراض» با «قدرت بر جمعِ فعلین»
پاورقی
منابع