اوامر ، جلسه 61

lessonsSpliter

خلاصۀ بحث گذشته
استحاله تعلق اراده انسان به فعل غیر
انحصار حقیقت اراده در اراده تکوینی
حقیقت اراده تشریعی
نقد تقسیم اراده به تکوینی و تشریعی
جایگاه اوامر و نواهی شرعی
نقد دیدگاه مقاصدی‌ها درباره احکام شرعی
تفاوت میان تعمیم قیاس‌گونه و اصول اجتهادی در فقه
تحلیل حقیقت اراده تشریعی و جایگاه آن در احکام شرعی
ارتباط اوامر و نواهی با اخبار از ملاکات احکام
نتیجه‌گیری
اراده در مقام ذات و اراده در مقام فعل
غایت اوامر الهی و جایگاه ملاکات در تکالیف شرعی
پاورقی
منابع

مواسعه و مضایقه ، جلسه 51

lessonsSpliter

خلاصه جلسه گذشته
منافات «إسهاء النبی» با آیه تطهیر
متعلق اراده تکوینی در آیه تطهیر
نفی سهو در ائمه معصوم (علیهم‌السلام) بر اساس نقش حجیت الهی
پاورقی
منابع

واجب تعیینی و تخییری ، جلسه 43

lessonsSpliter

خلاصه‌ی بحث گذشته
نقد محقق اصفهانی بر استثناء «بعث» در کلام محقق خراسانی
مناقشه محقق اصفهانی: عدم اختصاص مشکل به «غایت بعث»
تعمیم تحلیل به اراده تکوینی و تشریعی و ربط آن با شوق
ارزیابی برهان «عرضی‌بودنِ حکم» و پاسخ‌های سه‌گانه از منظر محقق اصفهانی
تقریر برهان مبتنی بر عرضی‌بودنِ حکم
پاسخ‌های سه‌گانه به برهان عرضیت حکم
پاسخ شیخ انصاری: اختصاص قاعده به اعراض متأصّله تکوینیه
پاسخ نقضیِ آخوند: تمسّک به علم اجمالی
پاسخ نائینی: تفصیل میان اراده تکوینی و اراده تشریعی
جمع‌بندی موضع محقق اصفهانی
جمع‌بندی مبنای نهایی محقق اصفهانی در امتناع مطلق «فرد مردّد»
مبنای نهایی: امتناع تعلّق هر صفتی به فرد مردّد
تمایز مبنای اصفهانی از استدلالِ مبتنی بر عرضی‌بودن حکم
آثار فقهی و اصولی امتناعِ مطلقِ فرد مردّد
تفکیک میان «جامع معیّن» و «فرد مردّد»
شمول مبنا نسبت به علم، اراده و بعث
وجه نخست: استناد به کلام شیخ اعظم در «بیع صاعٍ من صُبرة» و مبنای خفیف‌المؤونة بودن اعتبار
وجه دوم: استثناء بعث از صفات اعتباریِ قابل تعلّق به فرد مردّد در کلام آخوند خراسانی
تقریر منتقى الأصول از دو برهان محقق اصفهانی بر امتناع «فرد مردّد»
وجه سوم منتقى: نیاز عرض به محلّ و عدم واقعیتِ فرد مردّد
نقدی بر تقریر مرحوم روحانی از دلیل اول محقق اصفهانی
وجه چهارم منتقى: قوام صفات تعلّقیه به متعلَّق و لزوم انقلاب میان معیّن و مردّد
نقدی بر تقریر مرحوم روحانی از دلیل دوم محقق اصفهانی
پاورقی
منابع